Οι φρονιμίτες, ή αλλιώς οι τρίτοι γομφίοι, βρίσκονται στην τελευταία θέση της άνω και κάτω γνάθου, στο πίσω μέρος. Είναι συνήθως τέσσερις στον αριθμό, δύο πάνω και δύο κάτω, ένας από κάθε πλευρά. Ο σχηματισμός τους ξεκινά στην ηλικία των 10 ετών, και ολοκληρώνεται μετά την εφηβεία. Συνήθως, οι φρονιμίτες προβάλουν στις ηλικίες μεταξύ 17-20 ετών. Σε κάποιες περιπτώσεις, ένας τρίτος γομφίος ανατέλλει κατά το ήμισυ, ή δεν προβάλλει καθόλου. Αυτός ονομάζεται έγκλειστος ή ημιέγκλειστος φρονιμίτης αντίστοιχα.

Η ιδιότητα των τρίτων γομφίων να σχηματίζονται μετά τη σκελετική ανάπτυξη του ατόμου ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα χώρου στα παιδιά και τους εφήβους. Γι’ αυτόν τον λόγο, η εξαγωγή φρονιμίτη είναι η πιο διαδεδομένη οδοντιατρική επέμβαση στους νέους ηλικίας 17 και άνω.

 

Προβλήματα τα οποία σχετίζονται με τους φρονιμίτες

Ένας έγκλειστος φρονιμίτης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στα ούλα, στα δόντια και τους γειτονικούς ιστούς. Όταν βρίσκονται στην άνω γνάθο, οι έγκλειστοι φρονιμίτες ενδέχεται να προκαλέσουν οδοντογενή ιγμορίτιδα, μια πάθηση κατά την οποία οι ρίζες των πίσω δοντιών που επικοινωνούν με το ιγμόριο φλεγμαίνουν. Ένας ημιέγκλειστος φρονιμίτης, ή εκείνος που έχει λάβει εμπρόσθια κλίση, εντείνει τη συσσώρευση οδοντικής πλάκας. Εφόσον η θέση του δεν επιτρέπει τον επαρκή καθαρισμό, ενισχύονται οι πιθανότητες δημιουργίας τερηδόνας ή καταστροφής των ριζών των γειτονικών δοντιών. Ο ημιέγκλειστος φρονιμίτης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης περιστεφανίτιδας, αφού βακτηρίδια μπορούν να εισχωρήσουν στην περιοχή μεταξύ της καλύπτρας και του δοντιού. Ανάλογα με τη θέση του δοντιού, ο φρονιμίτης μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ορθοδοντικής θεραπείας. Τέλος, οι τρίτοι γομφίοι είναι δημοφιλής για τον τραυματισμό γειτονικών μαλακών ιστών. Σε κάποιες περιπτώσεις, ενδέχεται να εμποδίσουν την ανατολή των δεύτερων γομφίων, ή να προκαλέσουν τη δημιουργία κύστης και αποστήματος.

 

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει ο ημιέγκλειστος και έγκλειστος φρονιμίτης;

Ένας ημιέγκλειστος φρονιμίτης παρουσιάζει διαφορετικά συμπτώματα από έναν έγκλειστο. Τα συμπτώματα των φρονιμίτων που έχουν ανατείλει μερικώς περιλαμβάνουν:

• Άσχημη αναπνοή: Λόγω της θέσης του, ένας ημιέγκλειστος φρονιμιτης εμποδίζει τον σωστό καθαρισμό κατά το βούρτσισμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει επιμένουσα δυσάρεστη αναπνοή.
• Πόνος: Αποτελεί το συνηθέστερο σύμπτωμα ενός φρονιμίτη που δεν έχει ανατείλει πλήρως, και συνήθως είναι αυτό που οδηγεί τον ασθενή στον οδοντίατρο.
• Φλεγμονή: Μια τοπική, προσωρινή φλεγμονή είναι φυσιολογική, ακόμα κι αν ο φρονιμίτης ανατέλλει κανονικά. Σε περίπτωση που αυτή δεν υποχωρήσει, ο ασθενής οφείλει να συμβουλευτεί τον οδοντίατρό του για πιθανή ύπαρξη ημιέγκλειστου φρονιμίτη.
• Λοίμωξη: Πιθανή φλεγμονή των τρίτων γομφίων μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη, η οποία με τη σειρά της προκαλεί πυρετό και πρήξιμο των λεμφαδένων.

Σε περίπτωση όπου ο τρίτος γομφίος δεν έχει ανατείλει μετά τα 22 έτη, γίνεται λόγος για ύπαρξη έγκλειστου φρονιμίτη. Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει είναι τα εξής:

• Εάν έχει απόκλιση προς τα εμπρός ή είναι τελείως οριζόντιος, ο έγκλειστος φρονιμίτης ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη στη ρίζα του δεύτερου τραπεζίτη. Αρκετή ζημιά στη ρίζα του σημαίνει την απώλεια του δοντιού.
• Ο έγκλειστος φρονιμίτης μπορεί να ασκήσει πίεση στα υπόλοιπα δόντια, προκαλώντας στράβωμα. Αυτό μπορεί να φτάσει έως και τα μπροστινά δόντια.
• Όταν οι ρίζες του έγκλειστου φρονιμίτη πιέζουν το κάτω γναθικό νεύρο, ενδέχεται να προκληθεί έντονος πόνος στην περιοχή.
• Σπανιότερα, ο έγκλειστος φρονιμίτης ενδέχεται να δημιουργήσει κύστες στον θύλακα, με αποτέλεσμα την καταστροφή ενός μέρους από το οστό της γνάθου.

 

Έγκλειστος φρονιμίτης: Εξαγωγή

Πολλές φορές, όταν τα παιδιά ξεκινούν ορθοδοντική θεραπεία, οι φρονιμίτες αφαιρούνται προληπτικά. Αυτό συμβαίνει για να εξαλειφθούν οι πιθανότητες εμφάνισης κάποιου μελλοντικού προβλήματος, το οποίο θα ελαττώσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Η εξαγωγή των φρονιμίτων σε νεαρή ηλικία έχει το πλεονέκτημα της ανολοκλήρωτης ανάπτυξης της ρίζας του δοντιού. Αυτό σημαίνει ότι η επέμβαση θα γίνει με περισσότερη ευκολία και λιγότερο πόνο.

Η διάρκεια και η δυσκολία της αφαίρεσης ενός φρονιμίτη εξαρτάται από το βαθμό εγκλεισμού, το μέγεθος του δοντιού και την ηλικία του ασθενή. Για το μεγαλύτερο μέρος των περιστατικών εξαγωγής φρονιμίτη, η τοπική αναισθησία είναι αρκετή. Εάν κάποια συγκεκριμένη περίπτωση αποδειχθεί πιο δύσκολη, ενδέχεται να επιλεγεί η γενική αναισθησία ή η ενδοφλέβια καταστολή (μέθη), και η επέμβαση να πραγματοποιηθεί στον χώρο του νοσοκομείου.

Ο έγκλειστος ή ημιέγκλειστος φρονιμίτης δεν είναι ευχάριστος σε κανένα στάδιο. Μετά την εξαγωγή, ενδέχεται να προκληθεί οίδημα, πόνος και μελάνιασμα στη γύρω περιοχή. Οι ασθενείς οφείλουν να ακολουθήσουν τις οδηγίες του οδοντιάτρου κατά γράμμα.

Η καταρτισμένη ομάδα του Dental Home είναι σε θέση να σας παρέχει εξαιρετική φροντίδα για οποιοδήποτε οδοντιατρικό πρόβλημα. Εάν παρουσιάσετε συμπτώματα εγκλείστου ή ημιέγκλειστου φρονιμίτη, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί τους.